Borstkanker: de échte cijfers
De afgelopen decennia zijn de cijfers voor borstkanker aanzienlijk verbeterd.
Augustus 2023, S. Audali
Wanneer het woord kanker valt, denken nog altijd veel mensen aan de dood. Maar de cijfers voor borstkanker in Europese landen zijn de afgelopen 20 tot 30 jaar gunstig geëvolueerd. Een blik op de bemoedigende cijfers.
Borstkanker is veruit de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen in België en in de rest van de wereld. In België worden jaarlijks bijna 11.000 vrouwen getroffen door borstkanker, wat ongeveer een derde is van alle kankergevallen bij vrouwen. Eén op de acht vrouwen krijgt borstkanker voor de leeftijd van 75 jaar. Maar ook mannen kunnen borstkanker krijgen. Met ongeveer 100 mannen per jaar is het wel een zeldzame diagnose.
Wat u moet weten
De overlevingsstatistieken voor borstkanker zijn heel algemene schattingen en moeten met voorzichtigheid geïnterpreteerd worden. Omdat ze gebaseerd zijn op de ervaringen van groepen mensen, kunnen ze niet worden gebruikt om de overlevingskansen van een individu te voorspellen. Er zijn veel verschillende methoden om de overlevingsstatistieken van kanker te evalueren en te registeren. Uw arts kan u duidelijk maken wat borstkankerstatistieken voor u betekenen.
Aanzienlijke evoluties
Epidemiologie is een wetenschappelijke discipline die gezondheidsproblemen bij menselijke populaties bestudeert, hun frequentie en verspreiding in tijd en ruimte, en de factoren die een impact hebben op de gezondheid van de bevolking. Er wordt een nauwkeurige woordenschat gebruikt, die belangrijk is om te kennen om trends te begrijpen. Incidentie verwijst naar het aantal nieuwe gevallen van kanker dat elk jaar wordt gediagnosticeerd (het aantal mensen dat ziek wordt), terwijl prevalentie het aantal mensen definieert dat op een bepaald moment wordt getroffen. Mortaliteit daarentegen verwijst naar het aantal mensen dat aan hun ziekte overlijdt.
Men kan het aantal kankers in twee landen niet rechtstreeks vergelijken en zeggen dat het risico groter is in het land waar er meer kankers zijn. Meer nog, als dat land dichter bevolkt is, is het normaal dat er meer patiënten zijn. De vergelijking kan alleen worden gemaakt als we een percentage berekenen, d.w.z. een aantal getroffen patiënten of mensen die sterven per 100.000 inwoners. Omdat we ook weten dat kanker vaker voorkomt bij oudere mensen, berekenen we een wereld-gestandaardiseerd percentage, dat overeenkomt met het percentage dat in deze populatie zou worden waargenomen als deze een leeftijdsverdeling zou hebben die vergelijkbaar is met die van het wereldgemiddelde.
In het geval van borstkanker is het paradoxaal dat, terwijl het aantal gevallen blijft stijgen naarmate de bevolking toeneemt en steeds ouder wordt, het risico om borstkanker te krijgen sinds het begin van de jaren 2000 stabiliseerde. De mortaliteit bleef stabiel tot ongeveer 1995, ondanks een sterke stijging van de incidentie in deze periode en daarna, als gevolg van effectievere screeningstechnieken.
Voor borstkankers die rond 1990 werden gediagnosticeerd, was de 5-jaarsoverleving 81%; aan het begin van de jaren 2000 was dat percentage gestegen tot 89%.
In België
De Stichting Kankerregister verzamelt, verifieert en registreert informatie over alle kankerdiagnoses en -behandelingen in België. De Stichting werd opgericht in 2005. Haar belangrijkste taak is het verzamelen van informatie, het uitvoeren van kwaliteitscontroles, het verwerken en analyseren, coderen en opslaan, rapporteren, toegankelijk maken en beschermen van alle beschikbare gegevens.
En het was de Pink Ribbon-financiering die het mogelijk maakte om te investeren in een digitale tool die heeft geleid tot een belangrijke vooruitgang: snellere, efficiëntere verwerking van informatie van ziekenhuizen en onderzoekscentra. Deze financiering heeft het ook mogelijk gemaakt om extra kwaliteitsindicatoren te ontwikkelen voor het beoordelen van de zorgverlening.
De gegevens die zijn opgeslagen in het Kankerregister zijn een belangrijke bron van informatie over de incidentie (aantal nieuwe gevallen) en prevalentie (totaal aantal gevallen) van verschillende vormen van kanker, over de levensverwachting van patiënten, voor studies over de oorzaken van kanker, de evaluatie van kankerscreeningprogramma's, de kwaliteit van behandelingen, de analyse van de geografische verspreiding van verschillende vormen van kanker, enz.
In België bijvoorbeeld bedroeg de 5-jaarsoverleving in 2021 92,1%. Borstkanker van het luminal A- subtype heeft met ongeveer 97% de gunstigste prognose, terwijl het triple-negatieve subtype de minst gunstige prognose heeft (ongeveer 80% overlevingskans).
En de eerste resultaten van epidemiologische follow-up met nieuwe behandelingen, zoals adjuvans bij hormoontherapie, chemotherapie, immuuntherapie, etc., of met zogenaamde 'rescue' medicatie, suggereren dat het de komende jaren nog beter zal gaan.
LEES OOK
Interview Dr I Theunissen https://www.myhealthmylife.be/nl-be/interviews/dr-ingrid-theunissen-onco-gynaecoloog-over-integratieve-geneeskunde
Melanomen: hoe vermijden, hoe herkennen? https://www.myhealthmylife.be/nl-be/mijn-lichaam/melanomen-hoe-vermijden-hoe-herkennen
Bronnen:
- https://pink-ribbon.be/over-borstkanker/wat-is-stichting-kankerregister
- https://www.kanker.be/alles-over-kanker/alle-types-kanker/borstkankers
- https://www.europadonna.fr/le-cancer-du-sein/epidemiologie-cancer-du-sein/
- Cancer Fact Sheets, Registre du Cancer, Année d'incidence 2021, Bruxelles 2023
