Dankbaarheid kan je leren

De positieve psychologie en de ‘gelukswetenschap’ bieden enkele eenvoudige 'recepten' of tools voor het ontwikkelen van een mentale toestand die minder verstoord wordt door de beproevingen en negatieve emoties van het dagelijks leven. Een van die hulpmiddelen is dankbaarheid waarvan bewezen werd dat het heel wat voordelen biedt.

D. Léotard

Dankbaarheid uiten is veel meer dan 'dankje' zeggen. Onderzoek in de positieve psychologie toont aan dat dankbare mensen over het algemeen gelukkiger zijn, meer energie hebben, meer zelfvertrouwen en beter omgaan met depressie en angst dan andere mensen.

Volgens prof. Robert A. Emmons (University of California, Davis) kan dankbaarheid tonen op lange termijn bescherming bieden tegen negatieve emoties. Hij ontdekte dat dankbaarheid vaak opduikt in dramatische omstandigheden (aanval, ziekte, sterfgeval, enz.) en dat het mogelijk leidt tot betere weerstand tegen dagelijkse stress, gemakkelijker herstellen van een ziekte of tot, in het algemeen,  een betere fysieke en mentale conditie.

Verschillende onderzoeken die een ‘dankbaarheidsgroep’ vergelijken met een controlegroep, tonen een toename van de gelukscore van 25% aan bij dankbare personen op niet minder dan tien weken tijd. Bij mensen die ziek zijn verbeteren dankbaarheidsoefeningen de algehele tevredenheid met het leven en de mate van optimisme. Ook een verbetering van de slaap werd vastgesteld.

Hoe?

Elk individu heeft een min of meer ontwikkelde neiging om dankbaarheid te uiten. Hoewel we allemaal hebben geleerd om 'dank u' te zeggen toen we klein waren, is de manifestatie van spontane en oprechte dankbaarheid vaak zoek. Gelukkig kan het ontwikkeld worden en bepaalde oefeningen worden aanbevolen om het moeiteloos vol te houden.

• Een dankbaarheidsdagboek bijhouden:  noteer één keer per week vijf prettige gebeurtenissen van de afgelopen zeven dagen waarvoor u iemand wil bedanken.
• Een dankbaarheidsbrief schrijven: schrijf iemand een briefje om hem te bedanken voor zijn bijdrage aan een aspect van uw levensgeluk (en omdat het er eerder ‘niet van kwam’).
• Een dankbaarheidsbezoekje brengen:  Bedenk een discours, schrijf het al dan niet op en breng dan iemand een verrassingsbezoek om uw dank te betuigen.
• Dank u-drinks organiseren: Organiseer naar aanleiding van de Amerikaanse Thanksgiving-feestdag een feestje met familie of vrienden om een of meerdere personen te bedanken.
  
  “Ik begon deze gewoonte te ontwikkelen toen mijn kinderen ouder werden. Ik kon mijn tranen van geluk niet bedwingen toen ik mijn danktest voorlas. Na verloop van tijd volgden mijn kinderen mijn voorbeeld om de vader te bedanken die ik was geweest of om hun partner in het openbaar te bedanken. Sindsdien heb ik een echte verandering opgemerkt in hun neiging en gemak om anderen te bedanken, bij alle mogelijke gelegenheden en dat is mooi om zien. Ik kan het iedereen aanraden!"  Bruno, 63 jaar

Bronnen
Robert Emmons, Thanks!: How Practicing Gratitude Can Make You Happier, Houghton Mifflin Company, 2008.
Martin Seligman, Authentic Happiness: Using the New Positive Psychology to Realise your Potential for Lasting Fulfilment, Atria Paperback, 2017.
Formation à la psychologie positive, UCL, 2013
Tal Ben-Shahar, Happier, No Matter What: Cultivating Hope, Resilience, and Purpose in Hard Times, Barnes & Noble, 2021.

Meer lezen
Oliver Sacks, Dankbaarheid, De Bezige Bij, 2016.