“Waarderen kun je leren”

Ruud ten Wolde was -en is- een Nederlands televisieverslaggever, schrijver en bekende Twitteraar. Hij overleed dit jaar op 29-jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker, tien dagen voor de publicatie van zijn boek: ‘Ziek gelukkig. Waarderen kun je leren.’

Ruud ten Wolde had één kinderdroom: bij de televisie werken en dat deed hij ook. Op zijn 19^e heeft hij al een eigen tv-format bedacht en daarna werkt hij mee aan diverse tv-programma’s. Hij woont in een mooi huis in Amsterdam, heeft een leuke vriend, een lieve familie én schoonfamilie en goede vrienden.

In 2015 ontdekt hij -samen met zijn kapster Saskia- een moedervlek achter zijn oor, maar ze dachten er niet veel van. Bij de volgende kapbeurt suggereert Saskia dat hij die vlek misschien beter laat weghalen maar Ruud ziet niet waarom  “Niemand zag hem toch?”. Maar wanneer de vlek soms gaat bloeden wanneer hij zijn zonnebril opzet, besluit Ruud naar zijn huisarts te gaan. Na een zorgvuldig onderzoek besluit die om het zo te laten. Een paar maanden later wijst zijn baas, terwijl ze over zijn schouders naar zijn PowerPoint kijkt, naar de moedervlek en zegt “Die moet je weg laten halen”. Ruud is niet zo blij met die opmerking maar hij maakt toch een afspraak met zijn huisarts. 

De huisarts verwijst Ruud door naar een dermatoloog en de moedervlek wordt verwijderd. Een week later krijgt hij de uitslag en blijkt hij een kwaadaardig melanoom te hebben. “Ik was 23 jaar en had nog nooit van het woord melanoom gehoord, laat staan dat ik wist wat lymfeklieren deden en waarom ze die in hemelsnaam gingen checken.”

In 2016 ondergaat Ruud nog meer ingrepen en wordt radiotherapie opgestart die tot 5 januari 2017 duurt. “Ik heb dat jaar de meest impulsieve dingen gedaan. Ik zat lekkerder in mijn vel dan ooit. De behandelingen waren afgerond en de kanker was weg en dat had mijn leven extra waarde en bewustzijn gegeven. 2017 is een van de mooiste en meest onbevangen jaren van mijn leven geweest.” 

Eind 2018 blijkt bij de driemaandelijkse controle dat er opnieuw een punctie moet uitgevoerd worden en begin 2019 blijkt de kanker opnieuw terug en uitgezaaid te zijn. Hij krijgt een andere, zwaardere immuuntherapiekuur, na nog een chirurgische ingreep. De therapie slaat aan en Ruud gaat terug aan het werk. Na de controlescan in december wordt besloten om een nieuwe immuuntherapiekuur op te starten, maar in augustus blijkt dat die niet het verhoopte resultaat oplevert. “Genezing is niet meer mogelijk”, zo zegt de dokter.

“Leven met kanker kan continu zorgen voor vervelende situaties en ingrepen. Elke keer kan er weer iets op je pad komen, maar je hebt geen keuze. Je moet het ondergaan, want het alternatief is dat de ziekte zich kan blijven ontwikkelen en dat is natuurlijk het laatste dat ik wil.” 

“Cliché, maar heel erg waar: leef in het nu. Gisteren is geweest en je weet niet of je morgen nog hebt”

Postuum boek

Zelf omschrijft ten Wolde zijn boek als “Een boek over hoe je ongeacht je omstandigheden alsnog heel gelukkig kunt zijn”.
Dat doet hij in hoofdstukjes als ‘Inleiding over geluk’, ‘Lekker in je hoofd’, ‘Lekker in je vel’, ‘Relaties’, ‘Werk’, ‘Mindset’ en ‘De Praktijk’. Besluiten doet hij met een reeks nog concretere tips “Doe ermee wat je wilt”.

Een paar voorbeelden: 

• Schrijf vijf dingen op die je graag wilt bereiken binnen bijvoorbeeld een jaar. Maak ook meteen een herinnering in je agenda voor over een jaar, waarbij je terugblikt. Je zult zien dat je sowieso een deel van je doelen behaald hebt. 
• We kennen allemaal wel iemand die ziek is of het om een of andere reden moeilijk heeft. Diegene wordt op de ‘piekmomenten’ overspoeld met kaartjes, maar daarna wordt het vaak stil. Stuur eens een kaartje naar iemand buiten die momenten. Bijvoorbeeld die vriend die al heel lang thuis zit met een burn-out, dat familielid van wie de scheiding al een halfjaar achter de rug is of die collega die al een tijd in behandeling is. 
• Probeer te relativeren op de momenten dat je je heel klote voelt. Onthoud vooral altijd: dit gaat voorbij. 
• Soms moet je dingen doen die je niet leuk vindt, maar waarvan je weet dat ze goed voor je zijn zoals sporten, gezond eten en drinken of mediteren. Maak het leuker door jezelf na afloop te belonen of maak de omstandigheden zo fijn mogelijk. 
• Als iemand vertelt dat hij of zij (ernstig) ziek is, vertel dan niet gelijk alle horrorverhalen die jij kent over mensen die hetzelfde hadden. Deel de positieve verhalen die je kent en wees verder vooral een luisterend oor. 
• Cliché, maar heel erg waar: leef in het nu. Gisteren is geweest en je weet niet of je morgen nog hebt. 
• En misschien wel het allerbelangrijkste: kijk naar wat je wél hebt in plaats van naar alles wat je niet hebt. Tel je zegeningen, want: waarderen kun je leren. 

Ziek gelukkig: waarderen kun je leren. A.W. Bruna, Amsterdam (2021). ISBN 978-94-005-1393-8.

De moeder van Ruud ten Wolde over zijn boek: https://www.youtube.com/watch?v=Pkb7oU4ftoA