“De filosofie en de geest achter het traject is groter dan de sport. Als arts wordt je opgeleid om patiënten te behandelen en ga je vooral curatief te werk”, aldus Dr Trihn. “Als er een probleem is, bijvoorbeeld borstkanker, dan zijn er therapeutische opties: een chirurgische ingreep, een of meer geneesmiddelenbehandelingen, eventueel chemotherapie, dat is de focus van een arts.”
“Maar voor andere aspecten als preventie, psychologische steun en hulp op lange termijn is veel minder aandacht tijdens de artsenopleiding en in de praktijk. Met de trajecten willen we wijzen op het feit dat bewegen belangrijk is voor de gezondheid van kankerpatiënten en op het belang van gezonde voeding. Op een consult van vijftien minuten heb je ook geen tijd om een patiënt duidelijk te maken wat de voordelen van lichaamsbeweging of sport en een gezonde levensstijl zijn. Daarvoor heb je veel meer tijd nodig. Dat is de gedachte achter het project dat ik zo belangrijk vond.
Daarom zetten we binnen het UZA extra in op beweging bij onze patiënten. We richten ons op beweegtrajecten die opgericht zijn voor patiënten die reeds de revalidatie binnen het ziekenhuis en ziektetraject gevolgd hebben. Deze trajecten zorgen voor een transitie tussen de revalidatie in het ziekenhuis en de begeleiding in een thuissituatie. Naast de fysieke voordelen, heeft zo’n beweegtraject en het bewegen ook een positieve impact op de mentale weerbaarheid: actieve patiënten blijken minder last te hebben van angsten en depressieve gevoelens en herwinnen sneller hun zelfvertrouwen.”
Dr. Trinh Xuan Bich was twee jaar oud toen hij als ‘bootvluchteling’ van Vietnam in België belandde. “Ik was te jong om het mij te kunnen herinneren, maar ik zal nooit te oud zijn om het te vergeten”, zo zegt hij in 2019 op zijn Facebookpagina.
“Thuis werd weinig over Vietnam gesproken. Het was een pijnlijk onderwerp, omdat mijn moeder veel familie verloren heeft. Ook zij zijn destijds in een bootje gestapt, maar nooit teruggevonden. Mijn vader heeft wel nog familie in Vietnam. Dat maakte de gesprekken moeilijk. Met medestudenten of collega’s had ik het er zelden over. Ik voelde schroom, terwijl mijn atypisch parcours mij nu eerder fuer maakt”, zo zei Dr Trihn in een interview met Het Nieuwsblad.
“Mijn kernboodschap is dat iedereen iets kan bereiken in het leven, als je de kansen wil zien en grijpen”. Daarom vertelt de professor zijn levensverhaal aan duizenden leerlingen in het secundair onderwijs met als titel ‘Per (on) geluk professor’.
“In het zesde middelbaar kreeg ik van het PMS (het huidige CLB) het advies om hogeschool te doen, maar ik wilde absoluut dokter worden. Ik ging werken om mijn studies te kunnen betalen en ik werd gynaecoloog. Toen werd ik geconfronteerd met het feit dat de grote meerderheid van mijn patiënten, meer dan 95%, gezond was en een gezond kind op de wereld bracht, maar als het fout liep met de moeder en of het kind, dan had ik het daar ontzettend moeilijk mee. Ik ging oncologie studeren omdat ik als arts meer wilde betekenen. In de oncologie ga je om met mensen die soms heel ziek zijn en dat geeft mij het gevoel dat ik als arts meer kan doen.”
“Hoe meer ik praat over mijn levensloop of parcours, hoe meer ik me bewust wordt van de drang om iets van mijn leven te maken, het belang van jezelf willen bewijzen. Het feit dat ik een paar jaar geleden overvallen werd door drie jongeren die mij de schedel insloegen waardoor ik op intensieve zorg belandde en mijn leven in gevaar was, heeft mijn leven veranderd. Naast mijn werk probeer ik om de wereld beter te maken. Dat klinkt heel ideologisch of utopisch, maar ik zet me graag in voor een goed doel en daarom werk ik naast mijn werk mee aan een aantal projecten.”
“Mijn parcours was niet alleen rozengeur en maneschijn, maar ik probeer alle tegenslagen te vergeten. De dingen zijn wat ze zijn, en je kan niet op alles invloed uitoefenen, sommige dingen heb je gewoonweg niet in de hand, ook als patiënt. Maar je kan wel kiezen voor een gezonde levensstijl, en daar hoort beweging zeker bij. En op moeilijke momenten kan je je concentreren op de positieve kanten.”
“Waarom golf? Omdat ik er een passie voor heb, en dat helpt echt! En omdat in golf een slag alles kan veranderen, zo sta ik ook in het leven. Ja, golf is nog altijd relatief duur, ik weet niet of er statistieken over zijn, maar ik ga er van uit dat het historisch zo gegroeid is. Maar er zijn golfclubs die heel betaalbaar zijn. En met het project maken we de sport ook meer toegankelijk. De bijdrage van de deelnemers is minimaal en vaak minder hoog dan een abonnement in een fitnesscentrum. Uit feedback blijkt dat het golfbeweegtraject een enorm succes is en dat is hartverwarmend.”
“De grootste kracht van het project is dat we patiënten een platform bieden waar ze met bondgenoten kunnen samenkomen, een andere vorm van zelfhulpgroep, om over ervaringen, leed en andere zaken te praten, zonder dat het de stempel heeft van een zelfhulpgroep. Niet dat er iets mis is met zelfhulpgroepen, maar het is niet voor iedereen. Wij bieden aan om een uitdaging aan te gaan, om een nieuwe sport te leren. We merken dat er op het terrein vriendschappen en contacten ontstaan. Daarnaast is er ook het pure bewegingsaspect waarvan de voordelen ruimschoots aangetoond werden.
Sommige mensen zeggen, ‘hier kan ik dingen zeggen die ik zelfs niet aan mijn partner of kinderen kan vertellen’. Dat heeft me echt geraakt en dat is ook de reden waarom ik graag mijn steentje bijdraag en waarom we het project duurzaam willen maken.”
Vaak wordt kankerpatiënten aangeraden om vooral te rusten en het ‘kalm aan’ te doen. Maar analyses van tientallen of meer onderzoeken naar de effecten van lichaamsbeweging bij kankerpatiënten tonen aan dat het advies om te rusten achterhaald is. Aangepaste beweging, dat zouden artsen vandaag moeten aanraden en zelfs voorschrijven aan patiënten met kanker, zo luidt het advies.
Lichaamsbeweging en training heeft een directe positieve impact op de levenskwaliteit van patiënten met kanker, tijdens en na de behandeling. Het is een klinisch relevante behandeling die deel moet uitmaken van de globale behandeling.
In het algemeen geldt de stelling ‘sporten mag, bewegen moet’. U hoeft zeker geen kwart-, halve, of hele marathon te lopen of de Mont Ventoux op te fietsen om gezonder te leven. Het gaat eerder om bewegingsvormen stappen, fietsen, dansen, zwemmen, yoga, fitness of zelfs tuinieren. Of golf!
Ook de Belgische Stichting tegen Kanker is overtuigd van het nut van fysieke activiteit voor kankerpatiënten en raadt hen aan om in het ziekenhuis of bij de huisarts informatie in te winnen over doorverwijzingen, eventuele -al dan niet tijdelijke- contra-indicaties, beweegprogramma’s, revalidatieprogramma’s en de terugbetaling ervan.
Meer informatie: Sportieve uitdaging na oncorevalidatie
